Επαναπροσδιορίζοντας τη χωρική δικαιοσύνη στην Αθήνα ως μια πόλη σε κρίση:
αναμετρήσεις για τα αστικά κοινά
Ο βασικός στόχος του παρόντος ερευνητικού προγράμματος είναι να μελετήσει τις πολιτικές και τις πρακτικές που αφορούν τη χωρική δικαιοσύνη εστιάζοντας στην Αθήνα θεωρούμενη ως ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα πόλης που αντιμετωπίζει μια πολύμορφη κρίση.
Η βασική μας υπόθεση εργασίας είναι ότι η κρίση έχει γεννήσει ανταγωνιστικές πρακτικές που θέτουν με ιδιαίτερα επιτακτικό τρόπο το πρόβλημα της χωρικής δικαιοσύνης. Οι κυρίαρχες πολιτικές της λιτότητας διευρύνουν τις κοινωνικές ανισότητες και απομακρύνουν τις ελπίδες για δικαιότερη κατανομή των αστικών πόρων. Από την άλλη μεριά, οι πρακτικές της αντίστασης και της συλλογικής επιβίωσης εκείνων που η κρίση απειλεί επαναφέρουν τα αιτήματα της χωρικής δικαιοσύνης αλλά και συχνά ασκούν εκ των πραγμάτων δικαιώματα που καταργούνται ή απειλούνται. Είναι αυτές οι πολιτικές πρακτικές που θέτουν στο κέντρο των αστικών αναμετρήσεων το ρόλο και τον επαναπροσδιορισμό των κοινών αγαθών και υπηρεσιών που σχετίζονται με την πόλη (αστικά κοινά).
Ομάδα:
Δρ. Σταύρος Σταυρίδης
Ο Σταύρος Σταυρίδης, αρχιτέκτονας, είναι καθηγητής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ. Η έρευνά του εστιάζεται στις μορφές των χειραφετητικών χωρικών πρακτικών και στις διαδικασίες μοιράσματος των κοινών στην πόλη. Μετείχε και μετέχει σε κινηματικές πρωτοβουλίες που αφορούν την εκπαίδευση, τις κοινωνικές ελευθερίες και τη διεκδίκηση του «δικαιώματος στην πόλη». Έχουν εκδοθεί τα βιβλία του: Common Spaces of Urban Emancipation (Μάντσεστερ 2019), Common Space. The City as Commons, (Λονδίνο 2016, Κωνσταντινούπολη 2016, Λισσαβώνα 2021), Κοινός χώρος. Η πόλη ως τόπος των κοινών, Αθήνα 2019), Towards the City of Thresholds (Τρέντο, 2010, Μαδρίτη 2016, Κωνσταντινούπολη 2016, Νέα Υόρκη 2019), Μετέωροι χώροι της ετερότητας (Αθήνα, 2010), Από την πόλη οθόνη στην πόλη σκηνή (Αθήνα, 2002, Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου), Διαφήμιση και το νόημα του χώρου (Αθήνα, 1996), Η συμβολική σχέση με το χώρο (Αθήνα, 1990).Προσωπική ιστοσελίδα: http://courses.arch.ntua.gr/stavrides.html.
Χρήστος Γεωργακόπουλος
Ο Χρήστος ζει στην Αθήνα. Είναι Υποψήφιος διδάκτορας στην Αρχιτεκτονική σχολή Αθήνας του ΕΜΠ στον τομέα Πολεοδομίας και Χωροταξίας. Είναι Μηχανολόγος Μηχανικός με κατεύθυνση της Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις και την Διαχείριση των Πόρων. Έχει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών MSc στην Περιβαλλοντική Γεωτεχνική από το Πανεπιστήμιο της Almeria (UAL), Ισπανία σε σύμπραξη με το Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης (UAB). Έχει εργαστεί σε βιομηχανικά έργα ως Submittals Reviewer και σε έργα Περιβάλλοντος σε Εταιρίες Μελετών Προστασίας Πόρων, έχει εμπειρία σε έργα Περιβαλλοντικών Διαγωνισμών Δημοσίου. Το ερευνητικό του ενδιαφέρον του επικεντρώνεται σε θέματα που αφορούν την Mέθοδο Eρευνάς και την Θεωρία των Κοινών (commons).
Δρ.Παναγιώτα (Πέννυ) Κουτρολίκου
Η Δρ. Πέννυ Κουτρολίκου είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Είναι αρχιτέκτονας/πολεοδόμος, με μεταπτυχιακό στην Κοινωνιολογία (Goldsmiths College, Λονδίνο) και διδακτορικό στις Πολεοδομικές Σπουδές (University College, Λονδίνο). Η διδακτορική της έρευνα είχε θέμα τις «εθνοπολιτισμικές σχέσεις στο “πολυπολιτισμικό” Ανατολικό Λονδίνο». Έχει εργαστεί πάνω στις διεργασίες στιγματισμού και ρατσισμού στο κέντρο της Αθήνας, στην ανάλυση του δημόσιου διαλόγου για την πολιτική, τα μέσα ενημέρωσης και τις πολιτικές, στα ζητήματα ηγεμονίας, κρίσης και διακυβέρνησης και στην κοινωνική και χωρική δικαιοσύνη.
Δημήτρης Λουπέτης
Ο Δημήτρης Λουπέτης είναι αρχιτέκτονας μηχανικός, απόφοιτος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Το 2020 ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο δια-τμηματικό πρόγραμμα “Σχεδιασμός – Χώρος – Πολιτισμός: Γνωσιολογία της Αρχιτεκτονικής” του ΕΜΠ, με την εκπόνηση της διπλωματικής του εργασίας “Από το αστικό σαφάρι στο γίγνεσθαι-ντόπιος: Μυθολογίες του AirBnB”. Από το 2021 δουλεύει πάνω στη διδακτορική του διατριβή “Ασκήσεις Τοπικότητας: Αναπαραστάσεις του κέντρου της Αθήνας ως πεδίο διεκδικήσεων χωρικής δικαιοσύνης”. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν την εμπειρία και αναπαράσταση της αστικής καθημερινότητας, τον αστικό τουρισμό, τα κινήματα πόλης και τη χωρική δικαιοσύνη. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Αντώνης Παπαγγελόπουλος
Ο Αντώνης Παπαγγελόπουλος είναι αρχιτέκτονας μηχανικός με έδρα την Αθήνα. Είναι απόφοιτος της Σχολής Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, και ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό πρόγραμμα “Σχεδιασμός – Χώρος – Πολιτισμός: Γνωσιολογία της Αρχιτεκτονικής”. Έχει εργαστεί ως επικουρικός διδάσκων σε συνθετικά μαθήματα της Σχολής Αρχιτεκτόνων, ενώ η έρευνά του επικεντρώνεται στα αστικά κοινά, την μελέτη της πόλης σε καθεστώς κρίσης και τις συνεργατικές μορφές κατοικίας. Έχει συνεργαστεί με αρχιτεκτονικά γραφεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Είναι συνιδρυτής της αρχιτεκτονικής ομάδας studio ephyra.